Ẩm thực đất tổ nổi tiếng với những món ăn làm ấm lòng người.
Đất tổ Phú Thọ không chỉ là nơi lưu giữ những huyền tích linh thiêng về truyền thuyết Hùng Vương, Mẫu Âu Cơ, mà còn là vùng quê nổi tiếng với văn hóa ẩm thực mang đậm bản sắc quê hương.
Cư dân Phú Thọ từ bao đời nay sinh sống quần tụ bên triền sông Thao, sông Lô hiền hòa đã làm nên những vốn ẩm thực đậm đà, chỉ có ở vùng quê trung du này. Những món ăn truyền thống của Phú Thọ được tạo bởi đôi bàn tay người nông dân chân chất mà mộc mạc nghĩa tình.
Ẩm thực đất tổ phong phú bất ngờ
Sự phong phù, đa dạng của ẩm thực đất tổ Phú Thọ được thể hiện ở sự đa dạng của các món ăn, ở tính chất vùng miền, mỗi vùng quê trong tỉnh lại có những món ăn đặc trưng mang đậm đà bản sắc. Ở Phú Thọ, người ta thấy có ba loại ẩm thực rất đặc thù là: Ẩm thực gắn liền với lễ hội, văn hóa tâm linh; Ẩm thực đặc sản của vùng và Ẩm thực thường ngày của người dân.
Ẩm thực gắn liền với lễ hội, văn hóa tâm linh: Là những món ăn được người dân chế biến với một sự thành kính đặc biệt để dâng lên tổ tiên vào dịp lễ, tết. Ví dụ như: Bánh Chưng, bánh Giầy gắn với truyền thuyết Hùng Vương. Bánh khảo, chè lam, chè kho, xôi nếp, lợn quay, gà tía, gà chín cựa, rượu mọng… là những món ăn dễ thấy trong lễ hội.
Để làm nên những món ăn này, người dân Phú Thọ sử dụng nguyên liệu chính từ gạo nếp, thứ ngũ cốc được chính bàn tay người dân trồng cấy mà nên. Vì thế, sản phẩm từ các thứ bánh là sự hội tụ tinh hoa của đất trời và lòng người nơi đây.
Ẩm thực đặc sản truyền thống: Được truyền và gìn giữ từ đời này sang đời khác như món thịt lợn chua của đồng bào Mường Thanh Sơn, bưởi Đoan Hùng bên dòng sông Lô, cá thính Hạ Hòa, cá Anh Vũ Việt Trì, hồng Hạc Trì, bánh tai Phú Thọ…
Đó là những đặc sản mà không vùng nào có được, không lẫn với bất cứ nơi nào, mỗi khi nhắc đến, người ta đều trầm trồ với vị ngon và sự nổi tiếng khắp cả nước.
Ẩm thực thường ngày: Những món ăn bình dị trong cuộc sống của mỗi cư dân vùng Đất Tổ, những món ăn đặc trưng gắn bó sâu nặng với mâm cơn dân dã của con người nơi đây, có thể kể đến như: Canh rau sắn muối chua nấu với cá, củ ấu luộc nơi ruộng bùn, quả cọ ỏm bùi bùi ở giữa mùa đông,… Hay những món ăn có sự kết hợp nhiều nguyên liệu như cá kho trám, chả lợn ướp giềng, canh củ từ, bánh tẻ, măng sặt, chuối xanh xào tía tô, cua đồng rang muối, cơm nắm lá cọ… Mùa nào thức ấy, mỗi mùa lại có một món ăn riêng, chẳng bao giờ hết.
Văn hóa ẩm thực đất tổ cần được bảo tồn
Trong những năm gần đây, Phú Thọ phát triển việc bảo tồn các giá trị văn hóa ẩm thực gắn với phát triển du lịch về cội nguồn. Điều đó làm cho ẩm thực truyền thống nơi đây được gìn giữ đặc biệt và lan truyền khắp các vùng trong cả nước.
“Trăm thứ bánh biết làm nên thơm thảo”, vốn ẩm thực vùng Đất Tổ từ bao đời nay được làm nên bởi tấm lòng thảo thơm của người dân nơi đây. Những món ăn vừa bình dị, dân dã vừa ấm áp tình người. Chính điều đó đã làm nên chất trung du, cái riêng độc đáo của vốn ẩm thực Phú Thọ từ ngàn đời nay.
Về với Đất Tổ vào bất cứ mùa nào, ai ai cũng được lắng lòng trước những truyền thống thiêng liêng và lắng nghe dư vị ẩm thực làm nồng ấm tâm hồn./.
Tổng hợp
