ThixaPhuTho.net
  • Trang chủ
  • Góc Phú Thọ
  • Đời sống
  • Giáo dục
  • Du lịch
  • Xe buýt – Xe khách
  • Thư viện
  • Nhật ký
Không tìm thấy
Xem tất cả
  • Trang chủ
  • Góc Phú Thọ
  • Đời sống
  • Giáo dục
  • Du lịch
  • Xe buýt – Xe khách
  • Thư viện
  • Nhật ký
Không tìm thấy
Xem tất cả
ThixaPhuTho.net
Không tìm thấy
Xem tất cả
Trang chủ Góc Phú Thọ Ẩm thực Phú Thọ

Đặc sắc “cỗ lá” của người Mường ở Thanh Sơn, Phú Thọ

Thị xã Phú Thọ by Thị xã Phú Thọ
20/04/2018
Chuyên mục: Ẩm thực Phú Thọ
Chia sẻ

Dịp lễ tết, lễ hội văn hóa truyền thống, “cỗ lá” được xem là một trong những nét đặc trưng của văn hóa ẩm thực người Mường ở xã Yên Lương, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ.

Để có được mâm “cỗ lá”, trước hết bà con chuẩn bị một chiếc mâm để xếp cỗ, mâm thường được làm bằng gỗ có hình tròn, tượng trưng cho sự tròn trịa, đủ đầy và mâm có chân để thể hiện sự vững chãi. Thịt trong cỗ chủ yếu là thịt lợn mường, ngoài ra còn có thịt gà hoặc thịt dê. Sau đó, người bày cỗ chọn lá chuối để đặt lên trên mâm.

Trong tất cả những bữa cỗ cộng đồng như ngày lễ hội, ngày tết truyền thống của dân tộc, người Mường thường bày cỗ trên lá chuối. Lá chuối được hơ qua lửa cho héo, dẻo, dậy mùi thơm của núi rừng.

Theo quan niệm của người Mường thì phần ngọn và mép lá tượng trưng cho Mường Sáng- của người sống, phần gốc lá và mang lá tượng trưng cho Mường Tối- Mường ma, của người chết. Chính thế, khi dùng lá chuối bày cỗ, người Mường cũng có quy tắc phân biệt: Người vào, ma ra- tức là khi dọn cỗ cho người sống, phần ngọn lá hướng vào trong, còn khi bày cỗ cúng ma thì làm ngược lại. Điều này được coi là quy tắc của người Mường vì họ quan niệm nếu vi phạm sẽ mang lại những điều dữ cho gia chủ.

Cỗ Lá còn mang ý nghĩa tâm linh của người Mường

Người xếp cỗ phiến không phải chỉ xếp sao cho đẹp mà còn phải toát lên được ý nghĩa tâm linh – trời đất giao hòa và thể hiện lòng biết ơn của dân Mường với đất, trời, rừng núi. Tổng thể cả mâm Cỗ phiến từ món ăn đến cách sắp đặt đều toát lên ý nghĩa nhất định. Trước đây, mâm để xếp cỗ được làm từ gỗ tròn hoặc vuông, tượng trưng cho trời và đất, có chân để thể hiện sự vững chãi.

Ngày nay người dân đều chuyển sang dùng mâm nhôm, nhưng vẫn không thể thiếu phiến lá chuối lót để xếp đồ ăn. Mỗi mâm cỗ xếp một ngọn lá và một mang lá ở trung tâm, tượng trưng cho đất và rừng. Phần ngọn của mang lá được coi là biểu tượng của trời đất giao hòa – là chỗ để xếp bộ lòng gồm gan xếp ở ngọn mang lá, tiếp theo phía dưới là dồi, sau đó đến dạ dày và ruột, mỗi thứ một hàng.

“Cỗ lá” chủ yếu làm từ thịt lợn Mường, đây là đặc sản không thể thiếu trong mỗi mâm cỗ. Khi chế biến, chủ yếu có ba loại: món nướng, món luộc, món hấp. Món luộc là món được thái ra từ các bộ phận của con lợn được luộc chín tới. Thịt được thái mỏng, bày trên lá chuối đã hơ lửa và được lau sạch. Trên mỗi lá có bày đủ các loại thịt: một ít thịt mông, một ít thịt dọi, một ít xương, một ít mỡ, một chút thịt nạc, vài miếng dồi, vài miếng lòng non…

Đặc sắc “cỗ lá” của người Mường ở Phú Thọ

Trong mâm cỗ lá, các loại thức ăn được bày theo hình tròn. Đầu tiên sẽ là lòng, tim, gan lợn đã luộc chín tiếp theo là thịt nướng, thịt luộc. Trên cùng là vài miếng chả nướng than hồng. Thịt nướng thường được tẩm riềng, sả, mẻ nên có vị ngậy và thơm, món luộc được hòa quyện với món nướng làm cho món ăn ngon hơn, hấp dẫn hơn.

Trong “cỗ lá” không thể thiếu được món cuốn, được cuộn lại với các thứ: trứng và giò lợn thái lát mỏng, cùng rau thơm, hành lá. Đây là món mang đặc trưng ẩm thực Mường nhất trong cỗ lá. Xen lẫn các món thịt là món măng luộc và các loại rau sống. “Cỗ lá” cũng không thể thiếu xôi, xôi trắng để tượng trưng cho tinh hoa của đất và rừng. Xôi nếp gạo nương được đồ chín tới, gói vuông vức trong tàu lá chuối đã hơ lửa cho mềm. Xôi vừa thơm, vừa dẻo. Nếu vào những ngày lễ hội lớn, đồng bào Mường thường đồ xôi ngũ sắc với năm màu xanh – đỏ – tím – vàng – trắng thật đẹp mắt. Mỗi mâm cỗ còn được xếp với một đĩa hoa chuối xào, một hoặc hai bát canh ”loóng” chuối – là canh được nấu bằng cây chuối rừng non, thái mỏng, nấu với nước luộc lòng. Canh có vị ngọt đậm đà là món canh đặc trưng và không thể thiếu trong mâm cỗ.

Cuối cùng là gia vị “muối hạt dổi”, đó là muối sau khi rang hoặc nướng lên, trộn với hạt dổi, loại hạt có màu đen, mùi rất thơm, sau khi đã được nướng trên than hồng và giã nát. “Muối hạt dổi” làm cho “cỗ lá”thêm hương vị, thêm đậm đà là một phần không thể thiếu trong mâm cỗ của người Mường.

“Cỗ lá” là nét tinh túy trong ẩm thực của người Mường, nó chứa đựng ân tình của con người đối với đất, trời, rừng núi. Thưởng thức ”cỗ lá”, không phải chỉ đề cảm nhận hương vị đặc biệt của các món ăn chấm mà ta còn cảm nhận được tình cảm mộc mạc, chân thành của con người thông qua cách bày cỗ, cảm nhận được lễ giáo, phép tắc thông qua cách ngồi, cách ăn… của người Mường.

Đánh giá bài viết
Tags: Dân tộc MườngĐặc sản người Mường
Thị xã Phú Thọ

Thị xã Phú Thọ

Thị xã Phú Thọ hơn 120 năm tuổi, bình yên và cổ kính bên dòng sông Thao

Bạn đọc quan tâm

Thị xã Phú Thọ ăn gì? ở đâu?
Ẩm thực Phú Thọ

Địa chỉ quán ăn ngon ở thị xã Phú Thọ

01/12/2023 - Cập nhật 15/12/2023

Nếu bạn mới đặt chân đến thị xã Phú Thọ. Hay có thể bạn đã ở thị xã lâu năm,...

Đọc thêmDetails
Loài côn trùng béo mũm mĩm trong thân cây cọ, hóa ra là đặc sản hiếm, giá nửa triệu đồng/kg
Ẩm thực Phú Thọ

Loài côn trùng béo mũm mĩm trong thân cây Cọ, hóa ra là đặc sản hiếm, giá nửa triệu đồng/kg

14/07/2022

Trong thân cây cọ mục có một loài côn trùng béo mũm mĩm, lúc nhúc trông giống con đuông dừa,...

Đọc thêmDetails
Trám om kho cá: Món ngon tròn vị, đậm đà tình quê Phú Thọ
Ẩm thực Phú Thọ

Trám om kho cá: Món ngon tròn vị, đậm đà tình quê Phú Thọ

09/07/2022

Tuy mộc mạc, giản dị nhưng trám om kho cá là món ngon nổi tiếng với hương vị đặc trưng...

Đọc thêmDetails
Mục hoa chuối là món ăn dân dã có từ khá lâu đời của người Mường, xã Tân Phú (huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ)
Ẩm thực Phú Thọ

Hoa Chuối Rừng đỏ tươi làm nên “mâm cao cỗ đầy” của dân tộc Mường ở Phú Thọ

04/05/2022

Mâm cỗ của người Mường ở huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ thường có cơm nếp, cá suối, những hũ...

Đọc thêmDetails
Món xôi cọ dẻo thơm, béo ngậy gợi niềm thương nhớ trung du
Ẩm thực Phú Thọ

Món Xôi Cọ gợi thương nhớ miền trung du

20/01/2022

Chiều đông se sắt lạnh, thấy bà cụ trong làng đi ngang qua, tay đeo túi quả cọ đi bán...

Đọc thêmDetails
Tải thêm
Bài viết mới
Xe khách tuyến Cẩm Khê - Mỹ Đình, Hà Nội

Xe khách tuyến Cẩm Khê - Hà Nội

Hàng vạn người trảy hội Đền Hùng năm 2018

Hàng vạn du khách thập phương trảy Hội Đền Hùng năm 2018

Để lại một bình luận Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Bài viết mới

Địa chỉ bán bánh tai ngon nhất tại thị xã Phú Thọ
Quán ăn ngon

Địa chỉ bán bánh tai ngon nhất tại thị xã Phú Thọ

29/04/2025

Nằm giữa lòng thị xã Phú Thọ – vùng đất giàu truyền thống văn hóa của Đất Tổ Hùng Vương...

Đọc thêmDetails
Rạp chiếu bóng thị xã Phú Thọ

Quê hương trong tim tôi, thị xã Phú Thọ, thị xã cổ kính 122 năm tuổi

25/04/2025
Phòng khám chuyên khoa nhi bác sĩ Loan

Phòng khám uy tín tại thị xã Phú Thọ – Danh bạ địa chỉ hữu ích cho mọi nhà

06/01/2025 - Cập nhật 20/02/2025
Trung tâm tổ chức Sự kiện, Tiệc cưới đẹp nhất thị xã Phú Thọ

Top 5 Trung tâm tổ chức Hội nghị, Sự kiện, Tiệc cưới đẹp nhất thị xã Phú Thọ

31/12/2024 - Cập nhật 16/01/2025
Nhà xe Thủy Chính - thị xã Phú Thọ

Nhà xe Thủy Chính – Dịch vụ vận tải và du lịch chuyên nghiệp tại thị xã Phú Thọ

07/08/2024 - Cập nhật 26/08/2024
Kỷ niệm với nhà thơ Phạm Tiến Duật

Kỷ niệm với nhà thơ Phạm Tiến Duật

09/07/2024
Review Bể bơi nước sạch tại thị xã Phú Thọ

Bể bơi nước sạch tại thị xã Phú Thọ

01/06/2024 - Cập nhật 02/06/2024
Cây đa lịch sử làng Mè, Phú Thọ

Thị xã 120 tuổi lâu đời nhất Việt Nam, được coi là ‘phố cổ’ của vùng Đất Tổ

09/05/2024
Thị xã Phú Thọ - Thị xã lâu đời nhất Việt Nam

Thị xã lâu đời nhất Việt Nam sẽ lên thành phố sau vài năm nữa

07/05/2024 - Cập nhật 09/05/2024
Xe ghép Việt Trì Hà Nội giá rẻ được đánh giá tốt nhất

Xe ghép Việt Trì Hà Nội giá rẻ được đánh giá tốt nhất

12/04/2024 - Cập nhật 25/04/2024
  • Danh bạ
  • Phòng khám
  • Đời sống
  • Nhật ký
  • Ký sự
  • Sống khỏe
  • Dự báo thời tiết
  • Liên hệ
DMCA.com Protection Status

© 2018 - Blog chia sẻ thông tin hữu ích tại thị xã Phú Thọ

Không tìm thấy
Xem tất cả
  • Trang chủ
  • Góc Phú Thọ
  • Đời sống
  • Giáo dục
  • Du lịch
  • Xe buýt – Xe khách
  • Thư viện
  • Nhật ký

© 2018 - Blog chia sẻ thông tin hữu ích tại thị xã Phú Thọ

Không tìm thấy
Xem tất cả
  • Trang chủ
  • Góc Phú Thọ
  • Đời sống
  • Giáo dục
  • Du lịch
  • Xe buýt – Xe khách
  • Thư viện
  • Nhật ký

© 2018 - Blog chia sẻ thông tin hữu ích tại thị xã Phú Thọ