Cho các em tham gia những buổi trải nghiệm, ‘vào vai’ các vở kịch, chia sẻ thêm về công việc, nghề nghiệp trong các tiết dạy… là cách để định hướng nghề nghiệp cho học sinh tiểu học đang được nhiều trường áp dụng.
Theo Dự thảo Thông tư quy định công tác hướng nghiệp, tư vấn việc làm và hỗ trợ khởi nghiệp trong các cơ sở giáo dục của Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc hướng nghiệp sắp tới sẽ được tăng cường ngay từ bậc Tiểu học, các em sẽ được giới thiệu về việc làm ngay từ cấp học này. Nhà trường, giáo viên sẽ giáo dục học sinh nhận biết một số công việc gần gũi với các em như việc làm của cha mẹ, người thân, các nghề cơ bản và ngành nghề truyền thống của địa phương.
Học sinh sẽ được hướng dẫn để tham gia công việc thường ngày tại gia đình, nhà trường, qua đó các em sẽ được làm quen, rèn luyện với một số kĩ năng cơ bản, tìm hiểu về gia đình, cộng đồng và học cách quản lý bản thân. Thông qua những việc này, năng khiếu của các em sẽ được phát hiện và bồi dưỡng ngay từ sớm.
Theo đó, việc hướng nghiệp của học sinh Tiểu học sẽ được kết hợp, lồng ghép cùng các môn học hiện tại trên trường cũng như trong các hoạt động giáo dục. Giáo viên có thể thông qua tài liệu về hướng nghiệp để tổ chức hoạt động hướng nghiệp, tìm hiểu về các ngành nghề đang có trong nước, từ đó bồi dưỡng nhận thức ban đầu cho các em học sinh.
Hiện nay, thông qua nhiều hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm, đồng thời kết hợp với các hoạt động lồng ghép trên lớp, học sinh Tiểu học đã có khả năng nhận biết về nhiều nghề nghiệp trong xã hội. Ước mơ nghề nghiệp của học sinh hiện nay đã không chỉ dừng lại ở bác sĩ, giáo viên, kĩ sư mà mở rộng ra nhiều ngành nghề khác như ca sĩ, nhạc sĩ hay những ngành nghề mới như công nghệ thông tin.
Như vậy, trong thời gian tới, học sinh Tiểu học sẽ được làm quen bước đầu với các ngành nghề trong xã hội, xây dựng nền tảng kiến thức về các nghề nghiệp, từ đó tìm ra công việc mà mình yêu thích. Có thể nói, đây là một việc làm thiết thực, giúp học sinh bớt hoang mang khi đứng trước lựa chọn về ngành nghề trong tương lai.
Giáo dục học sinh: Ngành nghề nào cũng cao quý
“Với chương trình học hiện hành, nội dung liên quan đến nghề nghiệp không nhiều. Nếu thông tư này được ban hành, chúng tôi hy vọng trong chương trình sách giáo khoa đổi mới sắp tới sẽ có định hướng cụ thể hơn”, ông Nam nói thêm.
Bà Mai Thị Kim Phượng, Hiệu trưởng Trường tiểu học Tân Sơn Nhì (Q.Tân Phú, TP.HCM), cũng cho rằng HS tiểu học từ trước đến nay cũng đã được tiếp cận một số nội dung mang tính chất giới thiệu về nghề nghiệp trong môn học tự nhiên xã hội, tiếng Việt… Nội dung học đã giới thiệu một số ngành nghề cơ bản của cộng đồng, địa phương. Qua các hoạt động trải nghiệm, các em cũng có điều kiện tìm hiểu về lĩnh vực này.
“Những môn học này chỉ mới giới thiệu sơ qua về các công việc, nghề nghiệp đơn giản phù hợp với lứa tuổi HS chứ chưa đi sâu vào hướng nghiệp cho HS như ở bậc THCS, THPT. Quan trọng là phải giáo dục HS có ý thức rằng “mỗi ngành nghề sẽ có những đặc thù riêng, nhưng không được phân biệt hay kỳ thị, vì ngành nghề nào cũng cao quý”. Đặc biệt, từ năm nay, với chương trình lớp 1, giáo viên sẽ có nhiều cơ hội hơn để chia sẻ với các em về định hướng này khi có thêm các tiết trải nghiệm, giáo dục kỹ năng…”, bà Phượng nói.
Theo bà Phượng, để định hướng tốt hơn cho các em, khi dạy tới những nội dung có liên quan đến nghề nghiệp, giáo viên có thể chủ động chia sẻ, trao đổi thêm với HS để các em biết thêm. Ví dụ như hỏi các em xem ba mẹ làm công việc gì, giải thích những công việc đó cho các em nghe, những tính chất đặc biệt của từng loại công việc…
Định hướng đến đâu ?
Là người dạy HS tiểu học hơn 10 năm nay, cô H.T.A, giáo viên tại một trường tiểu học ở TP.HCM, cho rằng việc giáo dục, định hướng nghề nghiệp ở bậc tiểu học là cần thiết, nhưng chỉ nên dừng lại ở mức giới thiệu cơ bản, phù hợp với lứa tuổi.
“Bậc tiểu học các em tìm hiểu mọi thứ vì tò mò, muốn khám phá, nếu đưa nội dung này vào như những tiết dạy chính khóa chưa chắc sẽ hiệu quả, vì các em rất dễ quên khi ý thức về nghề nghiệp tương lai hay công việc mà các em mong muốn còn là một khái niệm khá xa so với suy nghĩ. Thay vào đó người dạy có thể lồng ghép, gợi ý cho các em tìm hiểu những công việc mà các em thấy ấn tượng”, cô H.T.A chia sẻ.
Cũng theo cô A., hiện nay trong chương trình học của bậc tiểu học chưa có nội dung, chương trình dạy cụ thể về định hướng nghề nghiệp, các tiết hoạt động trải nghiệm cũng không bắt buộc. Trong một số tiết dạy, khi nhắc tới giáo viên, chú bộ đội, bác sĩ… các em đều rất háo hức, tò mò. Lúc này giáo viên có thể chia sẻ thêm về những nghề nghiệp này, như vậy HS vừa hứng thú, vừa có ấn tượng và có thể nhớ lâu hơn.
Theo Nguyễn Loan / Báo Thanh Niên